Iberische of Spaanse lynx © Leendert Mastenbroek
Auteur: Erik Ruiterman
Reisverslag Fotoreis Extremadura Spanje januari 2023 – Iberische lynx, Spaanse keizerarend en meer
Januari…het nieuwe jaar is net begonnen en nieuwe kansen dienen zich weer aan. Voor mij betekent het dat ik op 8 januari weer namens Nature Talks met een groep enthousiaste natuurfotografen op reis naar Spanje mag gaan, om samen met hen te genieten van wildlife op het Iberisch schiereiland. In de groep twee oude bekenden die al eerder mee geweest zijn naar Spanje en een andere bekende die ik jaren terug in Bulgarije heb ontmoet… altijd gezellig natuurlijk.
Bijzondere diersoorten van het Iberische schiereiland
De reis richt zich wederom op het gebied waar de drie autonome regio’s Extremadura, Castilië-La Mancha en Castilië y Leon aan elkaar grenzen. In deze regio’s tref je karakteristieke dehesa landschappen aan; glooiende weilanden met verspreide kurk- en steeneiken. De vogelrijkdom in deze streek is enorm, maar ook de Iberische lynx en Egyptische mangoest zijn hier te vinden. Een uitgelezen gebied om vanuit hutten een aantal bijzondere diersoorten van het Iberisch schiereiland te fotograferen. Als ze zich laten zien natuurlijk…het zijn wilde dieren die niet in een kooitje op ons zitten te wachten.
Spaanse keizerarend © Pieter Visser
Wat kan je in de verschillende vogelhutten verwachten?
Tijdens de 2023-januari-editie van deze fotoreis naar Spanje staan de volgende hutten ‘op de kaart’:
-de Iberische lynx hut(ten), vier éénpersoonshutten speciaal voor het fotograferen van de Iberische lynx;
-de keizerarend hut, één van de weinige hutten in Spanje waar je quasi zeker de Spaanse keizerarend voor je lens krijgt, en ook kans maakt op onder andere de Egyptische mangoest;
-de steppe roofvogel hut, waar naast juveniele Spaanse keizerarenden ook de bruine kiekendief en meestal monniksgier, buizerd en rode wouw zich laten zien;
-de vallei hut, met vale- en monniksgieren en in deze periode ook rode wouwen die het aas in duikvlucht komen pikken;
-de havik hut, speciaal gericht op het fotograferen van haviken;
-de blauwe ekster hut, waar blauwe eksters van dichtbij gefotografeerd kunnen worden en vliegbeelden de uitdaging vormen;
-de (nieuwe) wouwen hut biedt kans op luchtacrobatiek van de rode wouwen, aangevuld met buizerds.
Tot slot bestaat, ‘buiten de kaart om’ dus met bijbetaling, de mogelijkheid om vanuit een 150 kilometer verder gelegen hut de steenarend te fotograferen in een schitterende setting op een berg aan de rand van een vallei.
Vale gieren © Bastiaan Willemsen
Meenemen op reis: een dosis geluk én een flinke portie geduld!
We gaan met deze reis op zoek naar enkele doelsoorten die niet in grote aantallen voorkomen zoals bijvoorbeeld ‘onze’ kool- en pimpelmeesjes. De hutten voor zowel de keizerarend als de steenarend staan in de territoria van telkens één koppel die in hun territorium geen andere arenden dulden! Het is dus géén komen en gaan van deze fantastische roofvogels voor de hut: je moet naast een dosis geluk ook héél veel geduld hebben als je deze hutten bezoekt. Hetzelfde geldt voor de lynx. Deze prachtige katten hebben territoria van enkele hectaren groot, waar zij in rondhangen. Vaak enkele dagen op de ene plek en vervolgens enkele dagen op de volgende plek enzovoorts. En bij één van die rustplekken staan de éénpersoons lynx hutten. Dus ook voor de lynx geldt dat een dosis geluk én veel geduld noodzakelijk zijn.
Succes in de hutten voor de lynx en de arenden is zeker geen vanzelfsprekendheid en vraagt om urenlang muisstil kunnen zijn én om een flinke dosis zitvlees. Daarbij ligt de buitentemperatuur in januari tussen de 4 tot 12 graden en zijn de hutten niet verwarmd. Warme kleding (laagjes) en eventueel warmte-pads voor handen en voeten zijn dan ook net zo belangrijk als een goede camera/lens combinatie ;-).
Wie weinig geduld heeft en de hele dag foto’s wil kunnen schieten zal waarschijnlijk de nodige moeilijke momenten te verwerken krijgen… Maar voor wie het op kan én wil brengen, levert het schitterende momenten en foto’s op!
Rode wouw © Monique van den Broek
Voorbespreking
Ter voorbereiding op de reis spreek ik de deelnemers via een digitale verbinding voor zover de techniek me niet in de steek laat. Het reisgezelschap bestaat uit één Belgische en zes Nederlandse deelnemers. Monique, Pieter, Leendert en Bart neem ik mee in wat er zoal in de hutten te verwachten is, welke spelregels er bij de hutten gelden en hoe één en ander het beste voorbereid kan worden. Bastiaan, Ruud en Kees praat ik later separaat bij. Op basis van de verstrekte informatie over de verschillende hutten kunnen de deelnemers hun voorkeur doorgeven, zodat ik in afstemming met onze lokale Spaanse gids José David een basisindeling voor de vakantieweek kan uitwerken.
Spaanse keizerarend © Ruud Swinkels
Het gaat beginnen
Op 8 januari treffen we elkaar bij de incheckbalie op Schiphol. In verband met de ervaringen op Schiphol spreken we 3 uur voor vertrek af. Maar het inchecken en de controles gaan lekker vlot en na 40 minuten zitten we met een kop koffie te wachten op ons vertrek. Na een voorspoedige vlucht worden we op het vliegveld van Madrid opgewacht door onze Spaanse gids. Nog even de huurauto ophalen en we zijn op weg naar het hotel, waar we na een rit van 1,5 uur aankomen. Nadat de koffers zijn uitgepakt worden we door José David uitgebreid geïnformeerd over de hutten voor de lynxen en de roofvogels. Bij deze gelegenheid benadrukt José David nogmaals de spelregels bij de hutten: het zijn wilde en schuwe dieren die snel verschrikt worden, dus stil zijn en binnen blijven is de boodschap. En ofschoon iedereen weet wat er van haar of hem verwacht wordt, hebben ervaringen geleerd dat het niet vaak genoeg benadrukt kan worden…vergissingen zijn snel gemaakt en kunnen grote gevolgen hebben voor de fotografen die na jou komen. En daarmee óók voor de business van onze gids. De serieuze toon die José David gebruikt komt op sommigen stevig over, maar als je broodwinning ervan afhankelijk is wil je graag duidelijk zijn.
Na de toelichting wordt er buiten het hotel (op zondagavond is de hotelkeuken gesloten) gegeten en zoeken we ‘moe maar voldaan’ onze kamers op.
Steenarend © Bart Vandersmissen
Dag 1 – eerste hutbezoeken
De volgende ochtend treffen Bart, Kees en ik elkaar al rond half 7 (wij gaan vandaag naar de steenarend, op bijna 2 uur rijden vanaf het hotel) voor het ontbijt bij koffiebar Metropole naast het hotel. Ook de lunchpakketten worden hiervandaan verzorgd. Na een bak koffie en wat toast gaan wij op pad. Rond 7.00 uur wandelen de andere deelnemers naar het ontbijt, waarna zij rond 7.45 uur door José David en Teresa naar de verschillende hutten worden gebracht; Pieter, Bastiaan, Leendert en Ruud naar de lynx hut en Monique naar de Spaanse keizerarend. De lynx(en) laten zich al snel zien en ook de keizerarenden stelt niet teleur. Bij de steenarenden moeten we een aantal uur geduld hebben, maar om half 12 verschijnt meneer steenarend, niet veel later afgewisseld door mevrouw steenarend. Monique krijgt bij de keizerarend hut ook nog de buizerd, rode wouw en Egyptische mangoest voor de lens. En de lynxen komen na een rustige lunchperiode later op de middag ook weer tevoorschijn. Ook vliegt er nog een steenarend langs, jaagt de sperwer vanuit de boompjes voor de hut en lopen er wat koppels rode patrijzen door het veld. Eind van de middag treffen we elkaar weer bij het hotel en nemen we tijdens de borrel de afgelopen dag door. De eerste dag heeft bij éénieder de doelsoorten van de bezochte hutten opgeleverd. Na het eten gaan we naar de kamers, morgen weer vroeg dag.
Iberische of Spaanse lynx © Kees van der Hoop
Dag 2 – Opnieuw succes
De volgende ochtend worden Leendert en Ruud naar de steppe roofvogel hut gebracht. Pieter en Bastiaan gaan naar de keizerarend en ik ga met Monique, Kees en Bart naar de lynx. Een van de lynxen laat zich al snel na aankomst zien maar daarna wordt het afgezien van wat rode patrijzen rustig. Bij de steppe roofvogel hut zijn het vooral bruine kiekendieven en een Spaanse keizerarend die aandacht vragen. En bij de keizerarend hut laten zowel de beide keizersarenden alsook de Egyptische mangoest zich zien en fotograferen. Bastiaan schiet nog een mooie Provençaalse grasmus waarbij Pieter het met een roodborstje moet doen. In de middag neemt de bewolking toe en de activiteit af. Maar niemand is zonder foto’s thuis gekomen dus kan er tijdens de borrel weer volop gelachen worden.
Provençaalse grasmus © Bastiaan Willemsen
Dag 3 – Mist
Op de derde dag bezoekt Monique de steppe roofvogel hut, Bart de vallei hut, gaan Kees, Pieter en Bastiaan weer naar de lynx en neem ik Leendert en Ruud mee naar de steenarend hut. Het weer is omgeslagen hetgeen de nodige bewolking meebrengt. En bij de steenarend hut hangt die bewolking erg laag dus zitten we in een dikke mist. De lynxen doen het goed deze ochtend, meerdere tegelijk voor de hutten. Bij de steppe roofvogel hut beperkt de activiteit zich tot het eerste halfuur en Bart moet bij de vallei hut een tijdje wachten totdat de bewolking open trekt en de raven, rode wouwen, vale- en monniksgieren voor het nodig spektakel zorgen. Monique bezoekt ’s middags de wouwen hut en wordt daar verrast met verschillende rode wouwen. De koeien aan het eind van de middag hadden wat haar betreft thuis mogen blijven. Bij de steenarend hut bleek de mist hardnekkig en zijn de steenarenden helaas niet verschenen. We moesten het met een blauwe rotslijster in de mist doen. Maar zoals Ruud opmerkte; ook dat is natuur. Voor de anderen bracht vandaag weer de nodige fotokansen, zodat ze aan het eind van de dag tevreden kunnen vertellen hoeveel foto’s ze die dag hebben kunnen maken. De stemming bij de borrel is weer prima.
Havik © Kees van der Hoop
Dag 4 – Fraaie resultaten
De vierde dag gaat Bastiaan naar de Vallei hut, Bart en Kees naar de keizerarend, Leendert en Ruud weer naar de lynx en gaan Pieter en Monique met mij naar de steenarend. In alle hutten worden we getrakteerd op gieren, arenden en lynxen, al moesten we tot 2 uur wachten eer de steenarenden zich lieten zien. Bas wordt in de vallei hut nog getrakteerd op een slang voor de lens, Kees bezoekt in de middag de havik hut en wordt getrakteerd op drie verschillende haviken en Bart vermaakt zich in de wouwen hut met rode wouw, buizerd en een agressieve kiekendief die de buizerd op stang jaagt. Aan het eind van de dag praten we elkaar bij over de mooiste fotomomenten van die dag. Rond 19.30 uur zetten we onze discussies voort aan tafel en tenslotte gaan we voldaan naar kamers, waar de meesten met een grote grijns nog even de foto’s van die dag bekijken.
Zwarte roodstaart © Monique van den Broek
Dag 5 – Mooie afsluiting
De laatste dag gaan Bastiaan en Pieter naar de steppe roofvogel hut. Leendert en Ruud naar de keizerarend en Monique, Kees, Bart en ik naar de lynx. Alle hutten presteren weer naar behoren en iedereen krijgt kansen om haar of zijn foto’s te maken. ’s Avonds drinken we een borrel met José David en Teresa en praten we met hen uitgebreid na over de afgelopen week. Alle deelnemers zijn blij met de resultaten die we uiteindelijk toch allemaal hebben kunnen maken. Er is de komende tijd thuis nog voldoende uit te zoeken!
Op zaterdag vliegen we zonder problemen naar huis en nemen we afscheid van elkaar. We kunnen terugkijken op een mooie week waarin we met elkaar plezier hebben gehad en mooie foto’s hebben gemaakt.
Ben je door het lezen van deze blog ook enthousiast over deze fotoreis naar Spanje geworden en lijkt het je leuk om de Spaanse lynx en andere spectaculaire roofvogels zoals de Spaanse Keizerarend voor je lens te krijgen? In september en januari vertrekt deze fotoreis weer.
Rode patrijs © Leendert Mastenbroek
Iberische of Spaanse lynx © Kees van der Hoop
Buizerd © Monique van den Broek
Steenarend © Pieter Visser
Iberische of Spaanse lynx © Bart Vandersmissen
Spaanse keizerarend © Leendert Mastenbroek
Iberische of Spaanse lynx © Ruud Swinkels
Spaanse Keizerarend © Bastiaan Willemsen
Spaanse keizerarend © Bart Vandersmissen
Iberische of Spaanse lynx © Pieter Visser
Rode wouw © Ruud Swinkels